Lean degustuje technologie

Przemysł 4.0 to termin, który odnosi się do czwartej rewolucji przemysłowej, charakteryzującej się integracją technologii cyfrowych z tradycyjnymi procesami produkcyjnymi w celu stworzenia inteligentnych fabryk i systemów produkcyjnych. Kluczowe elementy przemysłu 4.0 obejmują m.in.:

• Internet rzeczy (Internet of Things, IoT): Sieć połączonych urządzeń, które komunikują się ze sobą i z centralnymi systemami, umożliwiając automatyzację i zbieranie danych w czasie rzeczywistym.
• Zbiory danych (big data) i analityka: Gromadzenie, przechowywanie i analiza ogromnych ilości danych w celu podejmowania lepszych decyzji i przewidywania tendencji.
• Sztuczna inteligencja (artificial intelligence, AI): Systemy zdolne do analizowania danych i podejmowania decyzji. Użycie algorytmów do organizacji i automatyzacji procesów.
• Robotyka i automatyzacja: Zaawansowane roboty, które mogą wykonywać skomplikowane zadania z wysoką precyzją i efektywnością.
• Cyfrowe bliźniaki: Wirtualne modele fizycznych obiektów, które pozwalają na symulację i optymalizację procesów produkcyjnych.

 

Przemysł 4.0 stwarza ogromne możliwości, jednak bez właściwego zrozumienia wartości dodanej i zebrania prawidłowych danych nowe technologie mogą przynieść wiele problemów i ograniczeń.

W firmach bardzo często brakuje odpowiednich parametrów do bezbłędnej realizacji i optymalizacji istniejących procesów. Liderzy irytują się błędami w procesie, często obwiniając za nie pracowników, a w narzędziach przemysłu 4.0 widzą złoty środek na rozwiązanie swoich problemów. Dlatego przeważnie refleksja następuje dopiero w momencie, kiedy inwestycja w narzędzia przemysłu 4.0 nie przynosi zakładanych korzyści.

Oto kilka aspektów, które należy wziąć pod uwagę przy wprowadzaniu nowych technologii:

• Jasne i klarowne cele biznesowe: Bez jednoznacznie określonych celów i strategii nowe technologie mogą prowadzić do rozproszenia uwagi i rozdrobnienia wysiłków, prowadząc do braku skupienia na kluczowych obszarach wymagających rozwoju w firmie.
• Dopasowanie do potrzeb: Wprowadzenie nowych technologii bez zrozumienia specyfiki i potrzeb własnego biznesu może prowadzić do nadmiernych inwestycji w modne narzędzia, które nie przynoszą rzeczywistych korzyści lub są niewłaściwie dopasowane do potrzeb firmy.
• Integracja z istniejącymi procesami: Nowe technologie muszą być skutecznie zintegrowane z istniejącymi procesami biznesowymi, aby przynosić wartość dodaną. Brak tej integracji może prowadzić do chaosu i oporu ze strony pracowników.
• Elastyczność: Bez zrozumienia wartości, jaką nowe technologie mogą przynieść, przedsiębiorstwa mogą mieć trudności w szybkiej adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych i potrzeb klientów.
• Efektywność i konkurencyjność: Ostatecznym celem wprowadzenia nowych technologii jest zazwyczaj zwiększenie efektywności, poprawa konkurencyjności i generowanie większych zysków. Jednakże bez zrozumienia wartości cele te mogą pozostać nieosiągnięte.

W związku z powyższym firmy muszą poświęcić czas i środki na szczegółowe zrozumienie, w jaki sposób nowe technologie mogą być efektywnie wykorzystane do osiągnięcia konkretnych celów biznesowych. Wprowadzenie ich powinno być strategicznym procesem, opartym na rzeczywistych potrzebach i misji firmy, aby uniknąć pułapek, które mogą prowadzić do niezadowalających wyników. Należy odpowiednio sparametryzować procesy, zbierać i wprowadzać rzeczywiste dane, które pozwolą na podjęcie prawidłowych decyzji. Nawet najlepsze technologie bez prawidłowych danych są nic niewarte.

Maksymalna wartość dodana technologii 4.0. może być osiągnięta jedynie przez zrozumienie, jak mogą one służyć realizacji misji i osiąganiu celów organizacji. Dlatego integracja Lean Management z przemysłem 4.0 jest koniecznością. Przemysł 4.0 daje nam nowe narzędzia, a Lean uczy wartości, pozwala dostrzegać marnotrawstwo oraz obszary do optymalizacji, przez co podpowiada nam, gdzie i jak użyć danych narzędzi. Integracja przemysłu 4.0 i Lean Management przynosi ogromne korzyści przez efekt synergii. Lean jest drogowskazem kierującym do obszarów, w których zastosowanie narzędzi przemysłu 4.0 przyniesie najlepsze rezultaty. Przemysł 4.0 dodatkowo wspiera Lean Management w:

• Zbieraniu i analizie danych: Technologie Internetu rzeczy i big data umożliwiają zbieranie ogromnych ilości danych z procesów produkcyjnych. Analiza tych danych pomaga w identyfikacji marnotrawstwa i obszarów do poprawy, co jest kluczowym aspektem Lean Management. Dzięki temu można lepiej zrozumieć przepływ strumienia wartości i eliminować nieefektywności.
• Zwiększaniu wartości dodanej: Wprowadzenie zaawansowanej robotyki i automatyzacji może znacznie poprawić efektywność i jakość produkcji, co jest jednym z celów Lean. Automatyzacja powtarzalnych i czasochłonnych zadań pozwala pracownikom skupić się na bardziej wartościowych działaniach, takich jak doskonalenie procesów i innowacje.
• Testowaniu nowych rozwiązań: Tworzenie cyfrowych bliźniaków pozwala na symulację i testowanie zmian w procesach produkcyjnych bez ryzyka zakłóceń w rzeczywistym środowisku. Dzięki temu można dokładnie ocenić wpływ wprowadzanych usprawnień zgodnie z zasadami Lean, minimalizując marnotrawstwo.
• Predyktywnej konserwacji: Technologie przemysłu 4.0, takie jak Internet rzeczy i sztuczna inteligencja, umożliwiają predykcyjną konserwację maszyn, co minimalizuje przestoje i zwiększa dostępność sprzętu. Jest to zgodne z zasadą Lean dotyczącą zapewnienia ciągłego przepływu produkcji.

 

Mimo licznych korzyści przemysł 4.0 niesie ze sobą pewne wyzwania:

• Zmiana kultury organizacyjnej: Wprowadzenie nowych technologii wymaga zmian w kulturze organizacyjnej i w szkoleniach pracowników. Firmy muszą zadbać o odpowiednie programy szkoleniowe i komunikacyjne, aby pracownicy byli gotowi na nowe wyzwania.
• Złożoność systemów: Integracja różnych technologii może prowadzić do złożoności systemów, co wymaga solidnego planowania i zarządzania. Kluczowe jest zapewnienie, że systemy te będą kompatybilne i łatwe w obsłudze.
• Koszty inwestycji: Wdrożenie zaawansowanych technologii często wymaga znacznych nakładów finansowych. Firmy muszą dokładnie analizować zwrot z inwestycji i planować budżet.
• Etyka: Prywatność danych, przejrzystość algorytmów oraz wpływ na rynek pracy.

Ważne jest, aby nowe technologie były rozwijane odpowiedzialnie i zrównoważenie, z uwzględnieniem potencjalnego ryzyka i korzyści dla firmy oraz całego społeczeństwa.

Dodatkowo należy podkreślić, że bardzo dużo emocji wzbudza szczególnie sztuczna inteligencja. Technologia ta jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin przemysłu 4.0, która ma znaczny wpływ na różne aspekty życia i pracy. A jeszcze kilkanaście lat temu była to fantastyka filmowa. Dziś sztuczna inteligencja to ogromne wyzwanie.

Niejedna firma chciałaby mieć swój system operacyjny z rozwiniętą sztuczną inteligencją, który pomagałby jej analizować i badać dane zarówno ogólnie dostępne z rynku, jak i ściśle chronione („know-how” firmy) w celu realizacji nowych najlepszych projektów zgodnych z misją firmy. Idealny przykład znajdziemy w filmie Iron Man – system Jarvis. Warto zwrócić tutaj uwagę, że kluczowa w tym wyścigu jest i będzie wiedza, kreatywność, umiejętność uczenia się, wyciągania trafnych wniosków i ich wcielania w życie. Wiarygodne dane, wiedza firmy, na której można bazować i uczyć się, są bezcenne. Firmy, które wypracowały kulturę ciągłego doskonalenia się z wykorzystaniem Lean Management, doskonale o tym wiedzą. Dlatego odpowiednie zabezpieczenie know-how firm przez dostawców nowych technologii jest kluczowe.

Przyszłość integracji przemysłu 4.0 i Lean Management wydaje się obiecująca. Technologie będą się nadal rozwijać, oferując coraz to nowsze możliwości poprawy efektywności i eliminacji marnotrawstwa. Firmy, które będą skutecznie łączyły te dwa podejścia, zyskają przewagę konkurencyjną na rynku.

• Rozwój sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego: Coraz bardziej zaawansowane algorytmy będą mogły przewidywać nie tylko awarie, ale także optymalne scenariusze produkcyjne, co jeszcze bardziej zoptymalizuje procesy.
• Zwiększenie roli zrównoważonego rozwoju: Przemysł 4.0 i Lean Management mogą wspólnie wspierać cele zrównoważonego rozwoju, redukując marnotrawstwo surowców i energii, co będzie coraz ważniejsze w wymiarze zmian klimatycznych.
• Personalizacja produkcji: Dzięki elastycznym i inteligentnym systemom produkcyjnym możliwa będzie masowa personalizacja produktów, zgodna z filozofią Lean, która dąży do maksymalnej wartości dla klienta.

Relacje między nowymi technologiami przemysłu 4.0 a Lean Management są dynamiczne i pełne potencjału. Integracja zaawansowanych technologii z filozofią Lean prowadzi do znacznej poprawy efektywności produkcji, eliminacji marnotrawstwa i zwiększenia wartości dodanej dla klienta. Jednak aby to osiągnąć, firmy muszą przezwyciężyć wyzwania związane ze zmianą kultury organizacyjnej, szkoleniami, złożonością systemów, z kosztami i etyką. Przyszłość integracji przemysłu 4.0 i Lean wydaje się jasna. Firmy, które skutecznie połączą te rozwiązania, wydobędą pełny potencjał z przemysłu 4.0, przez co osiągną znaczną przewagę konkurencyjną w dynamicznie zmieniającym się świecie biznesu.

Nie podążajmy ślepo za modą, ponieważ nie każde modne rozwiązanie sprawdzi się w twojej firmie. Na rynku jest coraz więcej nowych modnych rozwiązań, jak autonomiczne systemy do zarządzania fabrykami, które wymagają dopracowania. Systemy te działają na podstawie algorytmów, które w obecnej chwili mocno odbiegają od doskonałości, mimo licznych korzyści, które wnoszą. Na przykład skupiają się na maksymalnym obciążeniu zasobów, prowadząc do nadprodukcji, która jest największym marnotrawstwem w Lean. Należy jednak jasno podkreślić, że warto wdrażać nowe narzędzia zgodnie z potrzebami firmy i je doskonalić z dostawcami nowych technologii, na zasadach uczciwej współpracy, budując wartość dodaną.

Integracja nowoczesnych technologii przemysłu 4.0 z Lean Management ma potencjał, aby znacznie poprawić efektywność i konkurencyjność firm. Polska jako kraj intensywnie modernizujący swoje gałęzie przemysłu, ma możliwość stania się liderem w tej transformacji. Kluczem do sukcesu są inwestycje w nowe technologie oraz rozwijanie kultury organizacyjnej budującej wartość dodaną, która wspiera innowacje i ciągłe doskonalenie. Przyszłość przynosi obietnicę jeszcze większych możliwości i korzyści wynikających z synergii nowoczesnych technologii i filozofii Lean Management. Integracja przemysłu 4.0 z Lean Management wydobywa pełny potencjał nowych technologii oraz buduje odpowiednią kulturę do ich doskonalenia. Zbyt często są wdrażane nowe rozwiązania bez jasno sprecyzowanej wartości dodanej. Nie popełniajmy tego błędu.

Wierzę, że ten artykuł skutecznie wskazał odpowiedni kierunek. Jeśli jednak nie wiesz, od czego zacząć, lub masz nową technologię 4.0, którą chcesz udoskonalić – odezwij się do mnie. Omówimy sytuację firmy i znajdziemy najlepsze dla ciebie rozwiązanie.

---

Autor:

Tomasz Cepiga

Założyciel CELean – firmy doradczej z zakresu Lean Management. Jest doświadczonym specjalistą z ponad 19-letnią historią w dziedzinie Lean Management. Odgrywał kluczowe role na stanowiskach zarządczych w różnych branżach produkcyjnych, przynosząc wymierne korzyści dla przedsiębiorstw, z którymi współpracował. Jego kariera zawodowa obejmuje zarządzanie w firmach produkujących pojazdy szynowe, włókna szklane, odlewy, odkuwki i wyroby walcowane oraz elementy elektryczne i elektroniczne. W każdej organizacji Tomasz skutecznie wprowadzał filozofię Lean, optymalizując procesy produkcyjne, redukując marnotrawstwo oraz podnosząc efektywność operacyjną. Jego umiejętności w identyfikowaniu i eliminowaniu nieefektywności przyniosły znaczące oszczędności i poprawiły jakość produktów. W erze przemysłu 4.0, Tomasz łączy tradycyjne metody Lean Management z nowoczesnymi technologiami. Integracja Internetu rzeczy, analityki danych oraz automatyzacji pozwala mu na jeszcze precyzyjniejsze i efektywniejsze zarządzanie procesami produkcyjnymi.